CMS چیست؟ بهترین سیستم های مدیریت محتوا (CMS) کدامند؟

تعریف سیستم مدیریت محتوا

سیستم مدیریت محتوا یا  CMS) Content Management System) ، یک نرم‌افزار همراه یا مستقل برای ایجاد، گسترش، مدیریت و ذخیره محتوا در صفحات وب است.  

به عبارتی این نرم افزارها به طراحان سایت این امکان را می دهند که بدون نیاز به داشتن دانش کامل و  تخصصی برنامه نویسی تحت وب ، بتوانند به وسیله قالب ها و پلتفرم های آماده تعریف شده در این سیستم ها ، وبسایت مد نظر خود را طراحی و پیاده سازی کنند .

بنابراین برای طراحی یک وبسایت با هر نوع محتوایی کافی است روی یکی از سیستم های مدیریت محتوا تسلط داشته باشید و بر اساس نوع فعالیت وبسایت موردنظر ، قالب و افزونه های مورد نیازتان را به محیط CMS اضافه کنید .

انواع سیستم های مدیریت محتوا

به طور کلی به دو دسته تقسیم بندی می شوند :

سیستم مدیریت محتوای کد باز یا Open Source

این نوع از CMS ها رایگان بوده و به این دلیل کد باز نام دارند که کد های موجود در آن ها قابل دسترسی و تغییر می باشند. هرچند که معمولا نیازی به دست بردن در کدهای آنها نیست مگر اینکه وبسایت مورد نظر برای یک کسب و کار بسیار بزرگ طراحی شده باشد .

این دسته از سیستم های مدیریت محتوا از محبوبیت بیشتری برخوردارند ، انعطاف پذیری بالاتری دارند و درنتیجه به طور مرتب ، افزونه های متعددی برای آن ها ارائه می شوند.

سیستم مدیریت محتوای اشتراکی یا Software As A Service یا SAAS

این سیستم ها برخلاف سیستم های Open Source ، اجازه دسترسی به کد های موجود را به کاربر نمی دهند و همچنین برای استفاده از آنها باید اشتراک مربوط به سیستم را از شرکت ارائه دهنده آن خریداری کنید .

البته ما در این مقاله تنها به معرفی سیستم های کد باز (Open Source) خواهیم پرداخت .

مهمترین ویژگی های سیستم مدیریت محتوا

هر کدام از سیستم های مدیریت محتوا با توجه به نیازها ، سلایق و هدف وبسایت ، می توانند توسط کاربران مختلف مورد توجه و استقبال قرار گیرند اما به طور کلی می توان گفت بهترین سیستم های مدیریت محتوا دارای ویژگی های زیر باشند :

کاربرپسند بودن و سادگی انتشار و ویرایش محتوا

قطعا یکی از اهداف اصلی ایجاد CMS ها ، ساده کردن فرایند ایجاد محتوا می باشد. بنابراین هر سیستمی که در این زمینه ابزار قوی تری داشته باشد طبیعتا از استقبال بالاتری برخوردار خواهد شد .

بازنگری و اصلاحات

این ویژگی به معنای قابلیت بروزرسانی محتوای سایت به نسخه های بالاتر و همچنین به روزرسانی انواع افزونه های نصب شده می باشد .

امکان شخصی سازی

متن باز بودن یا امکان افزودن قابلیت و توسعه امکانات از ویژگی های کلیدی یک cms بشمار می رود.

امنیت

یکی از مهمترین قابلیت هایی است که یک سیستم مدیریت محتوای حرفه ای باید آن را دارا باشد . امکان به روز رسانی مداوم ، رفع ایرادات و توسع عملکرد امنیتی از جمله مواردی است که باید به آن ها اشاره کرد .

بهترین سیستم های مدیریت محتوا

WordPress

بدون شک مشهورترین و با اختلاف بسیار زیاد محبوبترین CMS موجود می باشد . به طوری که حدود 60 درصد از وبسایت های سراسر جهان ، از این سیستم مدیریت محتوا استفاده می کنند .

مهمترین دلایل محبوبیت بالای وردپرس ، حجم کم ، سادگی ، قالب ها و افزونه های متعدد و کاربردی
می باشد. وردپرس به دلیل بهینه بودن برای موتورهای جستجو ،  بهترین گزینه برای ایجاد وبلاگ و وبسایت های خبری می باشد .

همچنین با توجه به تنوع و کم حجم بودن افزونه های وردپرس ، می توان از این سیستم برای طراحی وبسایت های گوناگون با اهداف مختلف از جمله فروشگاهی ، آموزشی و … استفاده کرد .

از جمله معایب وردپرس بحث امنیتی است و اگرچه مرتبا تلاش هایی برای رفع باگ های امنیتی آن می شود اما هنوز به عنوان امن ترین CMS شناخته نمی شود .

همچنین نیاز به نصب افزونه های زیاد در وبسایت های بزرگ ، موجب کند شدن سرعت بارگذاری خواهد شد.

Joomla

جوملا پس از وردپرس ، دومین CMS برتر محسوب می شود . محیط گرافیکی جذابتر و چشم نواز جوملا یکی از مهمترین مزیت های آن نسبت به وردپرس به شمار می رود . از دیگر ویژگی های این CMS می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• قابلیت نصب بی نهایت پوسته روی سایت
• قابلیت ایجاد بی نهایت کاربر
• قابلیت ایجاد وبلاگ
• قابلیت ایجاد رسانه در قسمت های مختلف سایت
• قابلیت ارتقاء و بروز رسانی نرم افزار به صورت مستقیم از سایت سازنده جهت ارتقاء امکانات سایت ساز

اما بزرگترین ایراد جوملا ، رابط کاربری پیچیده است که کار با آن را برای کاربران مبتدی کمی دشوار
می کند .

Drupal

برخلاف دو مورد قبلی که مورد استقبال کاربران مبتدی تر قرار دارند ، دروپال بیشتر مورد توجه طراحان حرفه ای قرار گرفته و دلیل این نیز کمتر بودن قالب های آماده آن است .

بنابراین افرادی به دنبال این CMS می روند که دارای دانش تخصصی برنامه نویسی برای توسعه قالب های جدید باشند .

بیشترین کاربرد دروپال برای ایجاد سایت های آپلود و دانلود ، پرتال های خبری و وبسایت های شرکت های بزرگ می باشد .

از دیگر خصوصیات این سیستم مدیریت محتوا می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• مدیریت ماژول ها
• مدیریت قالب ها و رنگ بندی های قالب
• طیف وسیع امکانات امنیتی
• مدیریت تصاویر و ویدیو ها

از مهمترین معایب دروپال ، محدود بودن پوسته ها و ماژول های آن نسبت به WordPress و Joomla
می باشد.

می توان ادعا کرد سه مورد معرفی شده بهترین سیستم های مدیریت محتوا می باشند و انواع وبسایت ها با اهداف و نیازهای گوناگون ، از طریق یکی ازاین سیستم قابل توسعه هستند ، اما CMS های دیگری نیز وجود دارند که با توجه به انعطاف و سادگی برای راه اندازی وبسایت های تخصصی مورد استفاده قرار گیرند که در ادامه به چند مورد از آن ها اشاره می کنیم .

phpNuke

یکی از سیستم های مدیریت محتوای قدیمی به شمار می آید که امکان ایجاد صفحات پویا و داینامیک را برای شما فراهم می کند و همانند دیگر موارد ذکر شده در این مقاله می توانید به کمک آن ، بدون نیاز به کدنویسی وبسایت خود را طراحی کنید . برخی از امکانات سایت ساز phpNuke عبارتند از :

• امکان ساخت انجمن
• ارسال خبرنامه برای اعضای سایت
• مسدود کردن دسترسی برخی IP ها به سایت
• سیستم امنیتی پیشرفته

البته در سال های اخیر سایت ساز های وردپرس ، جوملا و دروپال در زمینه ارائه ی برنامه های مکمل به مراتب بهتر عمل کرده اند و همین امر باعث کاهش محبوبیت این CMS شده است .

ExpressionEngine

این سیستم مدیریت محتوا علاوه بر بخش متن باز ، دارای بخشی غیر رایگان نیز می باشد.

ساختار این سیستم مدیریت محتوا بر پایه CodeIgniter می باشد که خود یک فریم ورک متن باز است. جنبه ی غیر رایگان این سامانه از این واقعیت نشات می گیرد که برنامه نویسانی متعهد همراه با پشتیبانی فنی و انحصاری در پس این سیستم وجود دارند.

برخلاف سایت سازی مثل وردپرس که از هزاران افزونه بهره می برد ، اکسپرشن انجین پلاگین های بسیار محدودی دارد (حدود 100 پلاگین ) ، اما با همین تعداد ، دانش نامه ها ، سایت های مدیریت کاربران و تجارت الکترونیک بسیاری ایجاد شده اند .

مزایا

• ارائه لایسنس
• امنیت بسیار بالا
• عدم اعمال محدودیت در طراحی سایت ها

معایب

• هزینه بالای خرید لایسنس
• پیچیدگی بالا برای طراحان مبتدی

PrestaShop

یکی از قدرتمندترین فروشگاه سازهای دنیاست که از سال های 2010 تا 2014 به عنوان بهترین فروشگاه ساز جهان انتخاب شده است .

مهمترین خصوصیت پرستاشاپ ، علاوه بر opensource بودن ، سیستم seo پیشرفته ای است که در آن به کار رفته و به شما کمک میکند به سادگی با بهبود رتبه وبسایت در موتورهای جستجو ، موقعیت فروشگاه خود را ارتقا دهید .

برخی امکانات دیگر PrestaShop

• نمایش محصولات ویژه در صفحه اصلی
• امکان ساخت بی نهایت محصول و زیرشاخه
• گروه بندی مشتریان و امکان اعمال تخفیف برای هر گروه
• امکان ایجاد چند فروشگاه با دامین های مختلف در یک سیستم ایجاد تعداد نامحدود عکس برای هر محصول و بزرگ نمایی تصویر محصولات